8 powodów dlaczego animacje są nie tylko dla dzieci

Jaka jest twoja pierwsza myśl po usłyszeniu słowa “animacja”?

Pewnie “Disney”. Ostatnie lata przyniosły wiele nowych sposobów wykorzystania animacji w marketingu, architekturze i medycynie, ale wciąż głównym skojarzeniem, jakie mamy z animacją, są kreskówki dla dzieci.

Nic dziwnego. Dorastanie w towarzystwie Mulan, Alladyna, Pocahontas i Herkulesa było doświadczeniem, które wypełniało nasze dzieciństwo. Nikogo z nas nie ominął jednak czas, kiedy stopniowo rezygnowaliśmy ze śledzenia losów animowanych bohaterów - potrzebowaliśmy bardziej ambitnej i “dorosłej” rozrywki. Czy słusznie?

Poniżej omawiamy 8 argumentów za tym, że animacje są nie tylko dla dzieci.

1. Z animacją zwiedzasz cały świat

Dzięki nieograniczonym możliwościom ekspresji animacja daje dostęp nie tylko do świata fizycznego, ale także światów emocji, abstrakcji i symboli. Przykładowo, stworzone w latach 20. eksperymentalne filmy animowane miały na celu wywołanie konkretnej reakcji emocjonalnej w widzu. Zamiast fabuły i postaci, które mogłoby odwrócić uwagę od emocji, widzimy poruszające się kształty, grę światłem, rytmem i nastrojem. 

2. Poprzez filmy animowane poznajemy inne kultury

Zdziwilibyście się jak wiele można powiedzieć o narodach tylko obserwując animacje, jakie oglądają! Japończyków kojarzymy głównie z ich oddaniem anime, z kolei Stany Zjednoczone nie istnieją bez legendy Looney Tunes. Są takie animacje, które ogląda cały świat, ale są i takie, które w niektórych miejscach są zakazane - na przykład Kubuś Puchatek jest na liście kreskówek zabronionych w Chinach.

Interesujące są także związki pomiędzy popularnymi postaciami z kreskówek a ich mniej znanymi odpowiednikami. Większość z nas nigdy nie słyszała o Jungle Emperor Leo z 1965 roku - japońskiej wersji Króla Lwa, prawda?

3. Animacje komentują otaczający nas świat

Jest ogromna liczba animacji, które w ogóle nie są przeznaczone dla dzieci. Mimo to, widząc na ekranie film animowany, kojarzymy go raczej z prostą historyjką dla najmłodszych niż poważnym filmem dla widzów dorosłych. Dlaczego? Wielu z nas nigdy nie miało okazji obejrzeć animacji stworzonej z myślą o dorosłej publiczności, nie mamy więc nawyku sięgania po nie wtedy, gdy poszukujemy informacji np. o polityce czy ochronie środowiska. 

Tymczasem temat wojny nuklearnej (A gdy zawieje wiatr), irańskiego reżimu (Persepolis) czy rasizmu (Chico i Rita) to tylko kilka wątków z wielu, które wyraziście i skutecznie opowiadają o świecie dorosłych, posługując się właśnie animacją. Nietrudno dostrzec jak wielki potencjał edukacyjny kryje się w medium, jakim jest animacja - zwłaszcza w przypadku spraw trudnych. Sięgają po nią nie tylko nauczyciele, by wyjaśnić uczniom skomplikowane procesy. Także dorośli szefowie firm wybierają właśnie animacje 2D - choćby po to, by przybliżyć swoim pracownikom działanie nowej platformy projektowej. 

4. Animacja jest bardziej elastyczna niż filmy video

Cóż, w animacji po prostu możliwe jest wszystko :) Twórcy filmów animowanych mają absolutną wolność artystyczną, którą ogranicza tylko ich wyobraźnia. Animacja może zacząć się w innej galaktyce, a skończyć w… Krakowie. W cyklu Szadoki, absurdalnej francuskiej kreskówce z 1968 roku, księżyc i słońce przesuwane są po niebie za pomocą korbki obsługiwanej przez szadoka (szadok to śmieszne stworzonko podobne do ptaka). 

Tak to już jest z animacją - wszystko można wymyślić i narysować, a następnie wprawić w ruch. Nie potrzeba do tego kosztownych efektów specjalnych ani dalekich podróży. Dodatkowo, animacja nie tylko pokazuje światy, ale także je opisuje. I to w bardziej swobodny i skuteczny sposób niż live-action. W jednej produkcji można połączyć wiele technik, stylistyk i środków wyrazu, dobierając je tak, by uzupełniły narrację i świat przedstawiony. Projekt animowany to idealne środowisko dla fantazji i przesady - zaskoczenie postaci może być wyrażone nie tylko przez jej mimikę. Może skoczyć aż pod sufit!

5. Animacja jest formą sztuki

Po animację sięgamy nie tylko ze względów praktycznych, by wyjaśnić np. funkcjonowanie aplikacji lub działanie nowego leku. Animacja to przede wszystkim forma sztuki. Twórcy powołują do życia nowe dzieło - efekt pracy kreatywnej artystów i konceptualistów, wyposażonych nie tylko w umiejętności techniczne i znajomość oprogramowania, ale przede wszystkim w autorskie pomysły i inwencję twórczą. 

Wprawdzie animacji (jeszcze!) nie da się powiesić na ścianie jak obrazu w galerii, ale pamiętajmy, że nie tak bardzo różni się od efektu praca malarza. W końcu wszystkie animacje ktoś kiedyś narysował :) Jesteśmy pewni, że tylko kwestią czasu jest powszechne zaakceptowanie medium animacji jako formy sztuki.

6. Animacja łączy kreatywność z opowieścią

Medium, jakim jest animacja, sprawnie łączy wizualną wirtuozerię z wciągającym opowiadaniem historii (tzw. storytellingiem). To między innymi tak szeroko mówi się o dużym potencjale animowanych video, które mogą być użyte m.in. w sprzedaży, employer brandingu i edukacji. 

Rosnąca popularność animacji reklamowej i explainerów jest dowodem na to, jak wiele korzyści przynoszą firmom i ich klientom. Trzymająca w napięciu fabuła i zainteresowanie widza światem przedstawionym ułatwiają widzom wejście w historię, ukazaną w oryginalny i barwny sposób. Nie różnimy się od dzieci tak bardzo - wszyscy lubimy słuchać dobrych historii.

7. Animacje łączą dorosłych z dziećmi

8-latki uwielbiają podglądać przygody Shreka i Osła, prawda? Ale czy znacie dorosłego, który nie widział Shreka? No właśnie :) Kto nie śmieje się przy wpadkach lorda Farquaada niech pierwszy rzuci kamieniem! Naszym zdaniem dorośli bawią się na Shreku jeszcze lepiej niż dzieci - mamy większą frajdę, bo kojarzymy wszystkie odwołania do popkultury, co pozwala nam lepiej zrozumieć poukrywane w animacji smaczki.

Podobnie jest z animacją Pingwiny z Madagaskaru - bohaterowie bawią młodszych widzów, ale niektóre aluzje są zrozumiałe tylko dla dorosłych. Wszystko to sprawia, że kreskówka jest doskonałą rozrywką dla całej rodziny.

8. Animacja wywołuje nostalgię

Filmy animowane angażują dorosłych nie tylko dzięki poczuciu humoru i kontekstom popkulturowym. Frajda, jaką mamy z oglądania animacji wiąże się z czymś jeszcze: powrotem do przeszłości. Produkcje Disneya zabierają nas do dawno porzuconego świata magii i historii, gdzie wszystko było możliwe. Przypominają nam o tym, jak sami byliśmy dziećmi.